Buitenkant elleboog
Breuk uiteindes spaakbeen (Radiuskopfractuur)
Onze praktijk is gespecialiseerd in de behandeling van klachten aan de elleboog. Een radiuskopfractuur is een klacht die wij dan ook vaak zien langskomen. Wij willen u meer vertellen over de achtergrond, de oorsprong en de behandeling van deze klacht. Wat kunnen wij hierbij doen en wat kunt u zelf doen?
Wat is een radiuskopfractuur?
Een radiuskopfractuur is een breuk van een van de uiteindes (kopjes) van het spaakbeen. Het spaakbeen is het bot in de onderarm aan de kant van de duim. Het bot aan de pinkzijde is de ellepijp.
Een radiuskopfractuur is niet altijd precies hetzelfde, maar kan verschillen in type breuk. In afbeelding 1 hieronder zijn de vier types weergegeven.
Type I. Rand van radiuskop is minder dan 2mm gedislokeerde fractuur.
Type II. Ook wel de beitelfractuur genoemd. Er is meer dan 2mm gedislokeerde fractuur.
Type III. Er is meer dan 1/3 beschadigd aan het gewrichtsoppervlak, een verbrijzeling van het radiuskopje of een volledig afgescheurd kopje en in de meeste gevallen een dislocatie van het gewricht.
Type IV. Hierbij is er een stukje van het radiuskopje afgebroken en is er een volledige luxatie van het elleboog gewricht.
Oorzaken van een radiuskopfractuur
Een radiuskopfractuur ontstaat in de meeste gevallen door een val op uitgestrekte arm. Als hierbij de druk op het bot groter wordt dan het aan kan, ontstaat er een breuk. Bij sporten zoals skateboarden, snowboarden, wielrennen en paardrijden komt een val met gestrekte arm vaker voor wat kan leiden tot een radiuskopfractuur.
Oorzaken van een radiuskopfractuur
Een radiuskopfractuur ontstaat in de meeste gevallen door een val op uitgestrekte arm. Als hierbij de druk op het bot groter wordt dan het aan kan, ontstaat er een breuk. Bij sporten zoals skateboarden, snowboarden, wielrennen en paardrijden komt een val met gestrekte arm vaker voor wat kan leiden tot een radiuskopfractuur.
Symptomen van een radiuskopfractuur
Men ervaart een plotselinge scherpe, hevige pijn op het moment van de breuk. De pijn kan rondom het gehele elleboog gewricht ervaren worden en wordt in de meeste gevallen opgezwollen en blauw van kleur. De pijn is het meest aanwezig in de nacht en in de ochtend. Daarnaast wordt de pijn erger wanneer u erop drukt en kunnen er tintelingen ontstaan in de onderarm, hand en/of vingers. In heftige gevallen is er zelfs een duidelijke vervorming van het bot onder de huid te zien.
Bij een ernstige breuk is het stellen van de diagnose makkelijk, omdat alle symptomen van een breuk aanwezig zijn. Bij een kleinere breuk of botscheur wordt en radiuskopfractuur nog wel eens over het hoofd gezien, omdat niet alle symptomen aanwezig zijn. Dit kan bijvoorbeeld als iemand osteoporose blijkt te hebben.
Bij mensen met osteoporose kunnen sneller kleine botscheurtjes ontstaan, doordat het bot minder sterk is. Dit wordt helaas nog wel eens gemist, omdat de symptomen die ervaren worden te mild zijn waardoor er geen nader onderzoek gedaan wordt. Kleine botscheurtjes in de radiuskop zorgen voor een instabiliteit in het gewricht en kan uiteindelijk langdurige klachten geven.
Diagnose van een radiuskopfractuur
De diagnose wordt gesteld aan de hand van het verhaal hoe de persoon is gevallen en onderzoek door een fysiotherapeut of dokter. Een radiuskopfractuur is vooral te herkennen aan hevige pijn bij draaiing van de onderarm die vaak beperkt is geraakt. Als de buiging en strekking van de elleboog ook nog beperkt en pijnlijk is dan is er hoogstwaarschijnlijk ook een luxatie van de radius.
Bij een luxatie zit het radius bot niet meer tegen de bovenarm aan, maar ligt deze er naast. Het kan voor komen dat een radiuskopfractuur over het hoofd wordt gezien als er vanuit gegaan wordt dat het om een luxatie gaat van de elleboog, omdat dan alleen de buiging en de strekking beperkt is. Na onderzoek wordt in meeste gevallen een röntgenfoto gemaakt om te kijken of het om een fractuur gaat en hoe de breuk eruit ziet.
Prognose van een radiuskopfractuur
De prognose is afhankelijk van de ernst van de breuk. Een radiuskopfractuur hersteld volledig binnen een aantal weken tot maanden.
Mocht er ook schade zijn aan de ligamenten (collaterale mediale en collaterale laterale) of aan de zenuwbaan dan kan het langer duren. Men moet ook bedacht zijn op een fractuur van het radiuskopje aan de pols zijde en het scaphoïd botje in de pols.
Hoe ziet het behandelproces van een radiuskopfractuur eruit?
In grote lijnen verdelen we het behandelproces in 3 fases die nog verschillen per type breuk. Zodra het gisp eraf is of de arm uit de mitella is gaan we beginnen met behandelen. Wat u met de arm mag doen is afhankelijk van het type breuk en daarbij geeft de orthopeed aan hoeveel u mag belasten, want dit zal ook verschillen per type breuk.
Type I en type 2 conservatief
Fase 1
1 t/m 3 weken. Na 5 tot 7 dagen mitella beginnen met herstellen van de beweeglijkheid van de elleboog. Hiervoor is gemiddeld 3 weken nodig.
Fase 2
3 t/m 9 weken. Opbouwen van de kracht en stabiliteit.
Fase 3
9 weken tot 12 weken. Verder uitbreiden kracht en mobiliteit tot en met volledig herstel en terug keer naar wenselijke activiteiten/sporten.
Type 2 operatief
Fase 1
1 t/m 4 weken. Na 3 weken mitella wordt er begonnen met mobiliseren om de beweeglijkheid te herstellen. Hiervoor is gemiddeld 4 weken nodig verschillend per persoon.
Fase 2
4 t/m 10 weken. Opbouwen van de kracht en stabiliteit.
Fase 3
10 weken tot 6 maanden. Verder uitbreiden kracht en mobiliteit tot en met volledig herstel en terugkeer naar wenselijke activiteiten/sporten.
Type 3 en type 4
Fase 1
1 t/m 6 weken. Na 3 tot 6 weken gips wordt er begonnen met mobiliseren om de beweeglijkheid te herstellen.
Fase 2
6 t/m 12 weken. Opbouwen van de kracht en stabiliteit.
Fase 3
12 weken tot 6 maanden. verder uitbreiden kracht en mobiliteit tot en met volledig herstel en terug keer naar wenselijke activiteiten/sporten.
In de volgende sectie hieronder beschreven wat we gedaan wordt tijdens de drie verschillende fases van het behandelproces.
Fase 1: 3 keer per week behandelen
Bewegelijkheid
Afhankelijk van het type breuk en of er dus conservatief of een operatie aan vooraf is gegaan zullen wij zo snel mogelijk beginnen met het herstellen van de beweeglijkheid van de elleboog. In de eerste week na de mitella of nadat het gips van de arm is, is de arm zeer stijf, slap en geeft deze nog pijn, maar zodra de arm beweeglijker wordt zal de pijn afnemen en kunt u steeds meer met de arm doen.
Mobilisatie
Voor het snelste resultaat passen wij 3 keer per week mobilisaties toe. Wij passen mobilisatie technieken toe waarmee de beweeglijkheid zal herstellen, zoals deze was. Dit betekent dat u weer volledig kunt strekken, buigen en kunt draaien met de hand naar binnen en buiten.
Bij een mobilisatie geven wij rek op het kapsel in de elleboog. Dit kapsel is verkort geraakt en moet weer gaan ontspannen om op de oude lengte te komen. Wij geven u ook oefeningen mee, zodat u thuis ook aan de beweeglijkheid kunt werken om het zo snel mogelijk te laten herstellen. Het rekken van het kapsel kan de eerste weken gevoelig zijn, omdat het nog beschadigd is van de breuk en of de luxatie. Na een aantal weken is dit kapsel genezen en neemt de beweeglijkheid toe. De behandeling wordt daarmee minder gevoelig en wij kunnen steeds meer rek en kracht geven aan het kapsel.
De kunst van een specialistische behandeling is dat wij goed kunnen inschatten hoe veel druk het nog te herstellen kapsel kan hebben. Geven wij namelijk in het begin te veel rek aan het kapsel dan leidt dit niet tot een betere beweeglijkheid en geeft dit alleen maar meer pijn. Geven wij te weinig druk op het kapsel dan gaat de elleboog niet zo snel vooruit als dat zou kunnen en wordt het revalidatie traject onnodig langer. Daarbij voorkomt specialistische mobilisaties ervoor dat beschadigde banden langs het gewricht niet te ver opgerekt worden, waardoor er geen stabiliteit verloren gaat.
Wij blijven mobiliseren totdat de arm weer de volledige beweeglijkheid heeft. Hoe lang dit duurt hangt af van de ernst, de persoon en de effectiviteit van de behandeling. Elk persoon is uniek en reageert daarmee niet het zelfde op de behandeling. Wij hebben keuze uit 5 mobilisatie technieken en kunnen dus andere technieken toepassen waar nodig.
Wanneer het kapsel, het bot en het weefsel rondom het bot voldoende hersteld is, kunnen wij beginnen met oefentherapie in fase 2.
Extra
Wat wij nog extra doen is dat wij ook de beweeglijkheid en spiertonus van de nek en schouder herstellen voor een zo snel mogelijk goed herstel van de elleboog. Nek en schouder kunnen ook verstijven na een lange tijd gips, daarom is het belangrijk om die te mobiliseren en de spiertonus te herstellen waar nodig.
Fase 2: 2 keer per week behandelen
De breuk is intussen goed genezen en de beweeglijkheid is hersteld. Nu kan er gestart worden met oefentherapie om de arm weer stabiliteit, kracht en uithoudingsvermogen te geven. Wij gebruiken hiervoor wat nodig is zoals, elastieken, gewichten, pully en met eigen gewicht trainen tot dat de arm weer functioneel is.
Dit vereist naast de 2 keer per week trainen tijdens de behandeling ook zelf oefeningen doen thuis op de overige dagen van de week. Wij geven hiervoor op maat gemaakte oefenschema’s mee, zodat u weet welke oefeningen en hoe vaak u deze acht te doen om het gewenste resultaat zo snel mogelijk te behalen. Alle huiswerkoefeningen nemen wij met u uitgebreid door tijdens de behandelingen.
Fase 3: 1 a 2 keer per week behandelen
Na 12 weken kunt u de elleboog al weer aardig goed belasten en gaan we de focus leggen op kracht uitbreiding en daarmee een hogere belasting krijgen, zodat u weer de sport of fysieke arbeid kunt uitoefenen zonder dat u bang voor klachten aan de elleboog hoeft te zijn. Hiervoor zal de intensiteit van de training omhoog gaan en meer gericht worden op sport specifiek of arbeidsgerichte oefeningen. We hebben hiervoor een gehele sportschool tot onze beschikking met alle mogelijke apparaten en attributen om mee te trainen. Alle faciliteiten zijn aanwezig om het gestelde doel met succes te behalen.
Loopt u al een tijdje met een pijnlijke elleboog rond?
Neem dan contact met ons op. Samen kijken we welke behandeling het beste bij u past.